Bà con vùng cao Con Cuông giảm nghèo nhờ cây dược liệu

Tăng thu nhập từ cây dược liệu

Nằm kề vườn quốc gia Pù Mát, Con Cuông có khí hậu mát mẻ, là điều kiện thuận lợi cho cây dược liệu phát triển. Thực tế những năm qua, nhờ cây dược liệu, cuộc sống của bà con dân tộc thiểu số trên địa bàn đã cải thiện đáng kể.

Sau 5 năm thí điểm trồng cây dược liệu, từ chỗ chỉ có 1ha diện tích trồng cà gai leo, đến nay, xã Châu Khê đã có 6,5ha và khoảng 70 hộ dân tham gia trồng loại cây này. Theo tính toán, bình quân 1ha trồng cà gai leo sau khi trừ các khoản chi phí, người dân có thể thu lợi trên 100 triệu đồng, cao gấp 3-4 lần so với các loại cây khác. Nhờ trồng loại cây này, nhiều người dân Châu Khê đã thoát nghèo.

Con Cuông có điều kiện khí hậu thuận lợi cho trồng cây dược liệu. Ảnh: Đào Tuấn

Bà Bùi Thị Chuyên - Đại diện Công ty CP Dược liệu Pù Mát, chia sẻ, trước khi trồng cà gai leo, nguồn thu của bà con chủ yếu từ lúa và cây hoa màu, thu nhập rất thấp. Hiện nay, nhờ liên kết với doanh nghiệp và được hỗ trợ phân bón, kỹ thuật, bao tiêu cây cà gai leo, cuộc sống của bà con thay đổi hẳn.

Cà gai leo là loại cây trồng mới ở vùng đất này nhưng hiệu quả kinh tế rất cao, bình quân năng suất đạt mức 35 tấn tươi/ha, tổng sản lượng trên 700 tấn/năm. Thông qua mô hình liên kết, Công ty CP Dược liệu Pù Mát đã tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho gần 200 hộ dân.

Được biết, để tăng giá trị sản phẩm, đảm bảo thu nhập ổn định cho bà con dân tộc thiểu số trên địa bàn, Công ty CP Dược liệu Pù Mát trước đó đã nghiên cứu, hoàn thiện quy trình công nghệ chế biến cao, trà hòa tan từ một số cây dược liệu (cà gai leo, dây thìa canh, giảo cổ lam và mướp đắng rừng). Sản phẩm đã đạt tiêu chuẩn và đảm bảo an toàn thực phẩm theo quy định tại QCVN 8-2:2011. Công ty cũng đã xây dựng thành công nhiều nhãn hiệu sản phẩm dược liệu. Nhờ đó, sản phẩm nhận được sự tin tưởng của người tiêu dùng.

Bà Bùi Thị Chuyên cũng chia sẻ, do dược tính trong dược liệu cao, cộng hưởng với công nghệ sản xuất hiện đại, sản phẩm tạo ra đạt chất lượng tốt. Tại nhiều hội chợ, triển lãm, gian hàng của doanh nghiệp trở thành điểm mua hàng quen thuộc của người tiêu dùng.

Tìm hướng mở cho phát triển cây dược liệu

Có thể thấy, cây dược liệu đã phần nào phát huy được hiệu quả, giúp bà con vùng cao Con Cuông giảm bớt khó khăn, cải thiện thu nhập. Tuy nhiên, để sản xuất, chế biến, kinh doanh sản phẩm cây dược liệu thật sự bền vững, điều quan trọng nhất là phải có sự liên kết giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp và giữa doanh nghiệp với người dân thông qua tổ chức trung gian như hợp tác xã, tổ, đội sản xuất... Nhưng, việc liên kết này hiện còn rất lỏng lẻo, dễ gây ra tình trạng thiếu, thừa nguyên liệu.

Chế biến dược liệu tại Công ty CP Dược liệu Pù Mát. Ảnh: Đào Tuấn

Cùng đó, việc xây dựng hệ thống nhà máy chế biến công nghệ cao, sản lượng lớn cũng là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo đầu ra cho bà con.

Để góp phần tháo gỡ một phần khó khăn này, mới đây UBND huyện Con Cuông đã làm việc với xã Chi Khê và Công ty CP Dược liệu Pù Mát về việc xây dựng quy hoạch, phát triển sản xuất, hỗ trợ cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất dược liệu trên địa bàn.

Công ty cổ phần dược liệu Pù Mát hiện có 11 hec ta trồng cây nguyên dược liệu như cà gai leo, dây thìa canh, cây mướp đắng rừng, cây đinh lăng với các sản phẩm dạng túi lọc để bán ra thị trường. Theo lộ trình phát triển, doanh nghiệp đề xuất huyện quy hoạch vùng trồng cây dược liệu với diện tích 80ha – 100 ha với sản lượng dự kiến 280 tấn dược liệu khô. Để doanh nghiệp phát triển đa dạng các sản phẩm như trà túi lọc, cao đặc, si rô uống và nghiên cứu phát triển thêm các sản phẩm bảo vệ sức khoẻ, chữa bệnh từ cây dược liệu.

Đồng thời, đề xuất Nhà nước hỗ trợ xây dựng trạm biến áp phục vụ khu vực trồng cây nguyên liệu, cây dược liệu, cây ăn quả của thôn Quyết Tiến, Bản Tát, khu vực thung Coong, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân làm đường bê tông nội đồng, trồng hoa, cây cảnh trên hai bên đường phục vụ sản xuất và du lịch.

Trước những đề xuất của doanh nghiệp, theo lãnh đạo UBND huyện Con Cuông, huyện tiếp thu, sẽ đề xuất lên UBND tỉnh Nghệ An quy hoạch vùng trồng cây nguyên liệu trong thời gian trung hạn ở các xã có điều kiện thuận lợi như Chi Khê, Cam Lâm, Đôn Phục.

Về vấn đề xây dựng cơ bản như nhà xưởng, đường, điện cần gắn với các hoạt động sản xuất kinh doanh để tạo ra sản phẩm đặc trưng của địa phương, có chất lượng đảm bảo, đầu ra ổn định. UBND huyện sẽ cân đối các nguồn vốn, lồng ghép các chương trình dự án hỗ trợ sản xuất xây dựng trạm điện biến áp vào khu sản xuất và hỗ trợ xi măng làm đường nội đồng.